پژوهش شعر پارسی اولین نمونه های به دست آمده از شعر پارسی در ایران، پیشینه شان به روزگار زرتشت پیامبر و سروده هایش در گاهان ( گاتاها ) و آیین مزدیسنا میرسد. این سرودهها به گویش گاهانی از زبان اوستایی است. همچنین از دوران پهلوانی (اشکانی) منظومه هایی مانند ایاتکار زریران (یادگار زریران) و درخت آسوریک به زبان پهلوی اشکانی در دست است. افزون بر این نمونه هایی از شعر (ترانههای خسروانی) به زبان پهلوی ساسانی یافت شده است.سروده ها و اشعار مانوی به پارسی میانه (پهلوی ساسانی و اشکانی)…
ادامه مطلببرچسب: بندرانزلی
شعر ترنج ترکیب سنت و مدرنیته
شعر ترنج ترکیب سنت و مدرنیته “شعر ترنج” قالب شعری بدیع، پاسخگوی نیاز ادبی، ترکیب سنت و مدرنیته نویسنده : کاویان هایل مقدم چکیده:مولفه های انتقال مفاهیم فرهنگی از نسلی به نسل دیگر همچون زبان، موسیقی، شعر، نقاشی و … تابع شرایط و اوضاع اجتماعی و ارتباطی دوره های تاریخی جوامع است و برای بقاء و پویایی نیاز به نوآوری و پوست اندازی دارند. همانطور که نثر دوران پیش از مشروطه بیشتر اسلوب دربار قاجاری داشته و معدود مطبوعات آن دوره اغلب مبتنی بر مفاهیم اخلاقی و پندها و اندرزهای…
ادامه مطلبزندگینامه
زندگینامه اتوبیوگرافی (Autobigraphie)نمونه انواع زندگینامه زندگینامه که به آن شرح حال، حسب حال ،سرگذشت، گزارش و ترجمه احوال، تذکره حال، نیز گفته اند شامل نوشته هایی است که در آنها رویدادهای زندگی شخصیت هایی از مشاهیر دین و دانش و بزرگان ادب و سیاست شرح داده شده است.کتابهایی نظیر سرگذشت پیامبران که برخی از آنان به نام قصص انبیاء شهرت دارد یا شرح وقایع زندگی پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم که در فن تاریخ نویسی زبان تازی،سیره نام دارد. نظیر: سیره ابن اسحق (ف: 151 ه.ق) مولف کتاب مغازی که درباره غزوات…
ادامه مطلبحکایت
حکایت چیست؟حکایت نوعی از داستان کوتاهاست که در آن درس یا نکته اخلاقی به خواننده منتقل میگردد و معمولا این درس یا نکته در انتهای حکایت مشخص میشود.شخصیتهای یک حکایت ممکن است افراد حیوانات یا اشیای بیجان باشند.زمانی که حیوانات به عنوان شخصیت مطرح هستند ممکناست مانند انسانها صحبت کنند یا احساسات انسانی از خود نشان بدهند.یکی از بهترین نمونه های حکایت در زبان فارسی را میتوان در هزار و یک شب دید. حکایتها معمولا طوری نوشته میشوند که خواننده به سادگی آنها را درک کند.ادبیاتی که در این نوع…
ادامه مطلبداستان
داستان چیست؟ داستان چشم انداز نویسنده را از زندگی به تصویر می کشد و افکار و اندیشه های او را به نمایش می گذارد . داستان همچنین نحوه برخورد نویسنده با زندگی و فلسفه زندگی او را مجسم می کند . در کتاب «فرهنگ اصطلاحات ادبی جهان » داستان چنین تعریف شده است: «داستان اصطلاح عامی است برای روایت یا شرح و روایت حوادث . در ادبیات داستانی عموما داستان در برگیرنده نمایش تلاش و کشمکشی است میان دو نیروی متضاد و یک هدف .» (1) داستان هم از نظر…
ادامه مطلبداستان کوتاه
تعریف داستان کوتاه قرن اخیر، قرن غلبه جهانی داستان کوتاه بر دیگر انواع ادبی است. انسان دیگر آن ذوق و فراغت را ندارد که رمانهای بلند چند جلدی بخواند؛ از این رو با مطالعه داستان کوتاه گویی خود را تسکین می دهد. زندگی را و خود را و در آیینه داستان کوتاه می جوید. داستان کوتاه را می توان از نظر شخصیتها، نوع بیان داستان و کوتاهی و بلندی آن مورد برسی قرار داد. در “رمان” اغلب مجموعه زندگی شخصیتی تجسم می یابد و اشخاص یا شخص مهم داستان در…
ادامه مطلبنمایشنامه
نمایشنامه چیست؟ سوالی که اگر پاسخی برایش یافت شود ،مسئله ی اصلی نمایشنامه نویسی حل خواهد شد .ما باید به چه نوشته ای نمایشنامه بگوییم؟ تفاوتهای اساسی نمایشنامه با سایر انواع ادبی در چه فاکتورهایی خلاصه می گردد؟ ابتدا باید اعتراف کرد که رکن اصلی یک نمایش ،بازیگر است.بازیگر در هر شرایط و زمان و مکانی می تواند نمایش برپا کند.این نمایش حتی می تواند بر پایه ی بداهه باشد (مثال بارز آن نمایشهای ایرانی از قبیل تخت حوضی و میدانی است)با این وصف نمایشنامه وقتی می تواند خودی نشان…
ادامه مطلبمقامه
مقامه چیست؟ مقدمه 1_ راوی: همان کسی است که حوادث رخ داده در مجلس مقامه را ذکر میکند. 2_ متکدی (بطل یا قهرمان مقامه): که تمامی حوادث داستان حول او دور میزند و داستان در نهایت با پیروزی او در کلیه امور پایان میپذیرد. 3_ ملحه (نکته یا گره و عقده): همان امری است که مقامه در خصوص آن شکل گرفته و تنظیم شده که البته این عقده و گره در مقامات گاه از امور غیر اخلاقی و گاه از مسایل اخلاقی سخن میگوید و مفید است.به این ترتیب میتوان…
ادامه مطلبتمثیل
تمثیل در لغت به معنای مثل آوردن، تشبیه کردن چیزی به چیز دیگر، نگاشتن پیکر و نمودن صورت چیزی، عقوبت و عبرت دیگران گردانیدن آمده است. وقتی گویندهای برای بیان مقصود خود، مطلبی حکیمانه به کار برد که ادعای او را اثبات کند، او از تمثیل بهره جسته است؛ مثلاً: «عالم بیعمل به زنبور بیعسل ماند»؛ (گلستان سعدی) و یا: «شیخ گفت: مثل ادب کردن احمق را، چون آب است در زیر حنظل، هر چند بیشتر خورد تلختر گردد.» (اسرار التوحید) در این جملات گوینده خواسته است با بهرهگیری از…
ادامه مطلبلطیفه
لطیفه چیست؟ بدون شک خنده ،شوخی و شوخ طبعی یکی ا ز عالی ترین نیازهای انسان است.بر همین اساس عده ای با خنداندن و عده ای دیگر با خندیدن سعی در برآورده کردن این نیاز خود دارند.آنچنانکه ارسطو انسان را حیوانی ضاحک میپندارد و شادمانی را ابزاری میداند که به پرورش وظهور سایر صفات عالی انسانی کمک میکند .مارتین و دابین (Martin & Dobbin) نیز بر این عقیده اند که مزاح و لطیفه گویی در غنی سازی و پرمحتوا ساختن تجارب زندگی و در نتیجه افزایش کیفیت زندگی نقش مثبتی…
ادامه مطلبسفرنامه
سفرنامهسفرنامه، نوعی گزارش است که نویسنده در قالب آن مشاهدات خود را از اوضاع شهرها یا سرزمینهایی که بدان مسافرت کرده است شرح می دهد و اطلاعاتی از بناهای تاریخی، مساجد، کتابخانه ها، بازارها، بزرگان، آداب و رسوم ملی و مذهبی مردم، موقعیت جغرافیایی، جمعیت، آب و هوا، زبان اهالی، مناطقی که بازدید نموده است در اختیار خواننده می گذارد. سفرنامه ها گنجینه ای از اطلاعات هستند که از طریق آنها گاه می توان به واقعیتهایی از وضع اجتماعی، سیاسی، اقتصادی ادواری از تاریخ مردم یا منطقه ای پی برد…
ادامه مطلبرمان
رمان مهم ترین و معروف ترین شکل تبلور یافته ادبی روزگار ماست. معمولاً گفته می شود رمان با “دن کیشوت” اثر سروانتس (نویسنده اسپانیایی 1547-1616) در خلال سال های 1605 تا 1615 تولد یافته است و با رمان “شاهزاده خانم کلو” نوشته مادام دولافایت (1634-1693) و رمان های آلن رنه لوساژ (1668-1747) فرانسوی به خصوص با اثر مشهورش “ژیل بلاس” پی ریزی شد و با رمان های نویسندگانی چون دانیل دفو (1660-1731) و ساموئل ریچاردسن (1689-1761) و هنری فیلدینگ (1707-1754) نویسندگان انگلیسی و والتر اسکات (1771-1832) نویسنده اسکاتلندی را به…
ادامه مطلبافسانه
تعریف افسانهافسانه که در کتب لغت، مترادف واژه های: قصه و اسطوره به کار رفته است از لحاظ ادبی به سرگذشت یا رویدادی خیالی از زندگی انسانها، حیوانات، پرندگان یا موجودات و همی چون دیو و پری و غول و اژدها اطلاق می شود که با رمز و رازها و گاه مقاصدی اخلاقی، آموزشی توأم است و نگارش آن بیشتر به قصد سرگرمی و تفریح خوانندگان انجام می گیرد. تصویر تفاوت افسانه و اسطورهمیان افسانه با اسطوره و قصه تفاوتهایی وجود دارد. اسطوره ها ریشه در “اندیشه مذهبی، خرافات، سحر…
ادامه مطلبقصه
قصه چیست قصه (story) که جمع آن در زبان تازی قصص و اقصیص می باشد بیان وقایعی است غالباً خیالی که در آنها معمولاً تاکید بر حوادث خارق العاده، بیشتر از تحول و تکوین آدمها و شخصیتها است. در قصه “محور ماجرا بر حوادث خلق الساعه استوار است. قصه چیست:قصه ها را حوادث به وجود می آورند و در واقع رکن اساسی و بنیادی آن را تشکیل می دهند، بی آنکه در گسترش بازسازی آدمهای آن نقشی داشته باشند، به عبارت دیگر شخصیتها و قهرمانان در قصه کمتر دگوگونی می…
ادامه مطلب